ARİSTO’DAN KARAKTER ANALİZİ

Daha çok kadim Doğu toplumlarında var olduğunu zannettiğim ilm-i sima ,ilm-i kıyafet de denilen fizyognomi (fizyonomi) konusunda antik Yunan’da ve Avrupa’ da çalışmalar yapıldığını öğrenmem beni şaşırtmıştı. Hipokrat, Aristo gibi bilim insanlarının yanında 18 ve 19 yy da Johann Caspar Lavater, Cesare Lombroso ve 20 yy Rosenthal gibi bilim insanları da bu konuyla ilgili çalışmalar yapmışlar.

Osmanlı döneminde devşirme sistemiyle seçilen çocukların zekâlarıyla beraber fiziksel özellikleri de belirleyici olmuş. Batılı elçiler görev dolayıyla geldikleri Osmanlı da Divanı Hümayundaki Ümeranın boyundan bosundan da övgüyle bahsetmişler, onlardan biri, adeta dünyadaki en yakışıklı insanların burada toplanmış olduklarını söylemiştir.

Kısaca söyleyecek olursa Fizyognomi insanın fiziksel ölçülerinden yola çıkarak karakter tahmini yapmaktır. Biz bu konulardaki tarihsel birikimimizden bi-haber olsak da Bu gün yurt dışında tıp ve biyoloji gibi bölümlerinde ders olarak okutulmasının yanı sıra iletişim, kriminoloji, istihbarat, insan kaynakları, gibi alanlarda bu tekniklerden yararlanılmaktadır. Hatta bazı hastalıkların teşhisinde ve eski resimlerdeki, önemli insanların karakter değerlendirmelerinde kullanılmaktadır.

Beden dili gibi bu konuda da yaygın bir yanlış olarak veriler tek başına değerlendirilmeye kalkışılmakta bu da eksik veya yanlış sonuca ulaştırabilmektedir.

Karakter tahlili yaparken organları sadece bir harf yâda rakam gibi okumaya çalışmak değil birbirini etkileyen harf ve rakamlardan oluşan bir denklem gibi düşünülmelidir. Yani bütüne bakarak değerlendirmelidir. Bu da ciddi bir bilgi ve birikim gerektirir. Bunun birkaç makale yada kitap okumakla başarılması pek mümkün değildir. Ama tabi genel bir bilgi ve izlenim edinilebilir.

İlk öğrendiğim zaman hevesle yapmaya çalıştığım beden dili okumasının kolay olmadığını aslında ciddi bir uzmanlık gerektirdiğini anlamamla birlikte bu hevesten vaz geçsem de beden dili hala gözüme takılıyor. Amatörce değerlendirmelerimin bir kısmının doğru çıkmasıyla mutlu oluyorum açıkçası.

Antik Yunanlıların ağır abisi Aristo’nun analizleri ilgimi çekti ve doğrusu epey eğlendirdi. Günümüz bilimsel kriterleri açısından ne kadar doğru bilmesem de bana oldukça ilginç geldi.

Aristo fizyonominin insanın ruh dünyasını tanımak için araç olduğunu söyler ve bazı insan davranışlarını ve fiziksel özelliklerini hayvanlarla kıyaslayarak tespitlerde bulunur. Oldukça uzun olan değerlendirmelerin bir kısmı aşağıya alıyorum. Keyifli okumalar.

• Ses tonu tiz olan küstah kişiliklidir. Bu eşeği anımsatır.

 

• Ses tonu alçak başlayıp yüksek biten muhalefet kişiliklidir. Bu öküzü hatırlatır.

 

• Ses tonu zayıf ve gevşek olan, sakin kişiliklidir. Bu koyunu hatırlatır.

 

• Dudakları kalın ve üst dudak baskın olan aptaldır. Bu eşek ve maymunu hatırlatır.

 

• Üst dudağı ve üst damağı öne doğru çıkan kavgacıdır. Bu, köpeği hatırlatır.

 

• Burnunun ucu enli olan aptaldır. Bu domuzu hatırlatır.

 

• Burnu gaga olan alçak gönüllüdür. Bu kartalı hatırlatır.

 

• Burnu düz ve kalkık olan ihtiraslıdır. Bu geyiği hatırlatır.

 

• Burun delikleri geniş olan sinirlidir. Bu boğayı hatırlatır.

 

• Yüzü enli ve etli olan iyi kalplidir. Bu öküzü hatırlatır.

 

• Yüzü kemikli olan tedbirlidir. Bu eşeği hatırlatır.

 

• Yüzü küçük olan cesaretsiz ve iradesizdir. Bu kediyi ve maymunu hatırlatır.

 

• Yüzü büyük olan tembeldir. Bu eşeği hatırlatır.

 

• Yüzü kırmızı olan utangaçtır.

 

• Gözlerinin altı torbalaşmış olan alkoliktir.

 

• Gözlerinin altı torbalaşmış olan uykuya düşkündür.

 

• Gözü küçük olan cesaretsiz ve iradesizdir. Bu maymunu hatırlatır.

 

• Gözü büyük olan tembeldir. Bu öküzü hatırlatır.

 

• Gözü çukur olan gaddardır. Bu maymunu hatırlatır.

 

• Gözü patlak olanın zekâ seviyesi geridir. Bu eşeği hatırlatır.

 

• Başı büyük olan hassas tabiatlıdır. Bu köpeği hatırlatır.

 

• Başı küçük olan duygusuzdur. Bu domuzu hatırlatır.

 

• Saçı sarı olan cesurdur. Bu aslanı hatırlatır.

 

• Saçı aşırı kızıl olan kurnazdır. Bu tilkiyi hatırlatır.

 

• Gözleri kızaran çabuk sinirlenir.

 

• Göz rengi siyah olan korkaktır.

 

• Göz rengi parlak mavi olan korkaktır.

 

• Göz rengi kestane olan cesurdur. Bu aslan veya kartalı hatırlatır.

 

• Göz rengi alev olan yüzsüzdür. Bu köpeği hatırlatır.

 

• Kaşları kalın olan somurtkandır.

 

• Saçları düz olan korkaktır.

 

• Saçları kıvırcık olan korkaktır.

 

• Saçları az dalgalı olan maneviyata düşkündür.